Στα ΓΑΚ Πρέβεζας το ιδιωτικό αρχείο του Σ.Σταμουλάκη με γελοιογραφίες και σχέδια

Στα Γενικά Αρχεία του Κράτους (ΓΑΚ) Πρέβεζας παρέδωσε η Ελένη Ροντήρη το ενδιαφέρον αρχείο του θείου της Σπύρου Σταμουλάκη του Γεωργίου (1913-2002) το οποίο συνίσταται σε τετράδια γελοιογραφιών και φακέλους σχεδίων, δημοσιευμάτων και επιστολών.

Ο Σπύρος Γ. Σταμουλάκης ήταν υπάλληλος του Λιμενικού Ταμείου Πρέβεζας, παράλληλα όμως αποτελούσε μια πολύπλευρη καλλιτεχνική φύση.

Το αρχείο του αποκαλύπτει αυτές τις πτυχές που εκτείνονται από τη συγγραφή θεατρικών κειμένων μέχρι τη χειροτεχνία και τη ζωγραφική. Ένα χαρακτηριστικό στοιχείο που διέπει τα θεατρικά του κείμενα και που εκδηλώνεται με τον πιο αντιπροσωπευτικό τρόπο στις γελοιογραφίες του είναι η αίσθηση του χιούμορ και το σατιρικό πνεύμα για πρόσωπα, γεγονότα και καταστάσεις της καθημερινότητας.

Οι γελοιογραφίες του κινούνται σε τρεις άξονες. Ο πρώτος αφορά στην διεθνή πραγματικότητα, ο δεύτερος εστιάζει στην ελληνική καθημερινότητα και ο τρίτος σχολιάζει πρεβεζάνικα πρόσωπα και καταστάσεις.

Οι γελοιογραφίες του έχουν ενδιαφέρον τόσο για τις απεικονίσεις τους όσο και για τη διαχρονικότητα του μηνύματος ή της οπτικής τους.

Δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα. Πρώτον, μια γελοιογραφία με αντικείμενο την επίλυση του Κυπριακού και των διαφορών στο Αιγαίο, όπου απεικονίζεται τραπέζι διάσκεψης στην οποία θα λάβουν μέρος πετρελαϊκές εταιρείες.
 

Μια άλλη ενδιαφέρουσα γελοιογραφία σατιρίζει το δίλλημα σχετικά με τη ζεύξη Πρέβεζας-Ακτίου: Γέφυρα ή σήραγγα;
 

Επιπλέον, στις γελοιογραφίες του με πρεβεζάνικη θεματολογία συναντάμε συχνά στοιχεία τοπικού γλωσσολογικού ή λαογραφικού ενδιαφέροντος.

Δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα, στο πρώτο από τα οποία όπου ερμηνεύεται η επιγραφή ιχθυοπωλείου «ΞΟΥ ΨΑΡΙΑ» που υποδηλώνει τον καθαρισμό (ξύσιμο) των ψαριών ενώ στο δεύτερο αποτυπώνεται το παιχνίδι «κότσια».
 

Μια ιδιαίτερη τεχνοτροπία που χρησιμοποιούσε ο Σταμουλάκης αποτελούσε ο συνδυασμός γραμμάτων μιας λέξης προκειμένου με αυτές να απεικονίσει την αντίστοιχη έννοια.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η απεικόνιση των εννοιών Πόλεμος – Ειρήνη, όπου οι έννοιες έχουν παρασταθεί ανθρωπόμορφα, ωστόσο για τη σχεδίασή τους έχουν χρησιμοποιηθεί τα γράμματα των εννοιών σε γραμματοσειρά που παρατίθεται κάτω από τη μορφή κάθε έννοιας.
 

Η αγάπη του Σταμουλάκη για την ιδιαίτερη πατρίδα του τον παρακινούσε στη συχνή αρθρογραφία και στην κατάθεση ιδεών και προτάσεων για ζητήματα της πόλης, γεγονός που αποδεικνύει το ειλικρινές ενδιαφέρον του και την αγωνία του για την βελτίωση της εικόνας της Πρέβεζας.

Από το σύνολο αυτού του γόνιμου προβληματισμού του, θα παρουσιάσουμε ενδεικτικά μια πρόταση του που ως σύλληψη εντυπωσιάζει, καθώς θα μπορούσε να συγκριθεί με αντίστοιχα έργα που υλοποιήθηκαν στο εξωτερικό πρόσφατα.

Το 1962 λοιπόν ο Σταμουλάκης, υπάλληλος τότε του Λιμενικού Ταμείου, πρότεινε την κατασκευή συμπλέγματος τεχνητών νησίδων προεκτεινόμενων στα αβαθή του παλιού λιμανιού (τότε δεν υφίστατο ο νέος λιμενοβραχίονας που γνωρίζουμε σήμερα ως νέο λιμάνι) προκειμένου επ’ αυτών να κατασκευαστούν τουριστικά περίπτερα.

Η πρόταση του συνοδευόταν από σχεδιάγραμμα, και το οποίο θυμίζει, σε επίπεδο σύλληψης της ιδέας, το τεχνητό σύμπλεγμα νησίδων στο Ντουμπάι που υλοποιήθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα.
 

Πηγή: ΓΑΚ Πρέβεζας